O nas

Podkarpacka Komisja Filmowa została powołana do życia przez Sejmik Województwa Podkarpackiego w 2016 roku, z myślą o wszystkich, którzy pragną inspirować się filmowym potencjałem regionu. Komisja działa w strukturze Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie. 

Głównym obszarem działalności komisji jest kompleksowe wspieranie produkcji audiowizualnych. Komisja wspomaga proces produkcyjny na wszystkich jego etapach – od poszukiwania najlepszych lokacji, przez pomoc w uzyskaniu wymaganych zezwoleń, pomoc w dotarciu do specjalistów z branży audiowizualnej na terenie regionu oraz pomoc w dostępie do usług okołoprodukcyjnych. Komisja prowadzi stale aktualizowaną bazę potencjalnych lokacji filmowych oraz lokalnych specjalistów i usługodawców. Aktywnie promuje region wśród filmowców polskich i zagranicznych. Współpracuje z lokalnymi instytucjami samorządowymi, organami państwowymi, nawiązuje kontakty z włodarzami miast i gmin, celem wszechstronnego wsparcia produkcji. 

Kluczowym narzędziem komisji jest program wsparcia finansowego produkcji filmowych realizowanych w regionie. W 2016 roku komisja pilotażowo uruchomiła program Podkarpacka Kronika Filmowa, w ramach którego powstają filmy dokumentujące miejsca, ludzi i wydarzenia związane z województwem. Obecnie katalog liczy ponad 30 ukończonych filmów. Komisja jest również operatorem Podkarpackiego Regionalnego Funduszu Filmowego, z którego producent może pozyskać środki na film fabularny, dokumentalny lub animowany. Środki, przekazywane na zasadzie wkładów koprodukcyjnych, przyznawane są od 2017 roku w ramach konkursu. 

Komisja działa aktywnie również na polu animacji kultury filmowej w regionie poprzez organizowanie wydarzeń filmowych. Spośród nich najważniejsze to: Podkarpacki Szlak Filmowy, Festiwal Filmów dla Dzieci i Młodzieży KINOLUB, przeglądy filmowe i pokazy przedpremierowe filmów powstałych w regionie.  

Ponadto komisja realizuje projekty edukacyjne, których celem jest rozwój kompetencji filmowych młodych twórców i ułatwienie im startu. Od 2017 roku komisja prowadzi program camON, który oferuje twórcom pracę pod okiem profesjonalnych filmowców oraz zdobycie praktycznych umiejętności na planie filmowym. Od 2022 roku komisja współpracuje z Zespołem Szkół Innowacyjnych w Jarosławiu realizując pilotażowe kursy doszkalające dla uczniów kierunków kreatywnych w zakresie udźwiękowienia i korekcji koloru – zawodów deficytowych na rynku pracy. 

Działalność komisji zmienia obraz filmowego Podkarpacia i przyczynia się do jego rozwoju kulturalnego, gospodarczego i turystycznego.   

 

Podkarpacka Komisja Filmowa w liczbach:

ponad 50 produkcji, które otrzymały wsparcie finansowe od 2016 roku

ponad 12 000 uczestników wydarzeń filmowych

ponad 300 miejsc i obiektów w bazie lokacji

blisko 100 absolwentów kursów filmowych

 

 

Twórcy o pracy komisji

Jestem zachwycony tym, jak zostaliśmy tu przyjęci, jak wiele dobrej energii dostaliśmy od mieszkańców regionu, w różnych miejscach, w których nagrywaliśmy. Ta serdeczność, starania, pomoc, które otrzymaliśmy mnie zaskoczyły i bardzo za nie dziękuję. Jan Jakub Kolski, reżyser „Ułaskawienia”

Osadziliśmy całą akcję w Rzeszowie ze względu na uroczy rzeszowski Rynek. Miejsce to jest optymistyczne, jasne, pozytywne i absolutnie wciągające.  Tomasz Szafrański, reżyser „Władcy Przygód. Stąd do Oblivio”

Dziękuję za wsparcie, które nam udzieliliście. Myślę, że to będzie dobry omen. Pierwszy film fabularny, który dofinansowaliście, osiągnął taki sukces. Mamy nadzieję, że będziemy wracać na Podkarpacie. Macie przepiękne obiekty, obrazy, ludzi. Ewa Puszczyńska, producentka „Zimnej wojny”

Przyjechaliśmy tutaj i od razu się zakochaliśmy. Kiedy trafiliśmy do Jaślisk, okazało się, że wszystko w scenariuszu zgadza się z tym miejscem. Kościół stoi dokładnie naprzeciwko kapliczki, którą mieliśmy w głowach, potem obok jest sklepik i przystanek autobusowy. I te wyjątkowe, drewniane domki w rynku. Jaśliska leżą na szlaku architektury drewnianej, więc te domki mają taki specyficzny styl, który trochę przypomina mi Skandynawię, a ja przyznam szczerze, że myśląc o filmie – miałem taką trochę Skandynawię w głowie. Chciałem to oderwać od takich stricte polskich klimatów, żeby dać widzom do zrozumienia, że ta historia mogłaby zdarzyć się w różnych miejscach na świecie. Jan Komasa, reżyser „Bożego Ciała”

Ściana Olzy - przepiękne miejsce, dramatyczne bardzo, jedno z najważniejszych dla nas miejsc. Ale też cały szereg innych - kręcimy tutaj przez cztery dni (…). Wróciliśmy z lokacji, która się nazywa „tunel” (…). Ponieważ jest to bardzo efektowne wnętrze, nie mogłem sobie odmówić, żeby tam właśnie nie nakręcić sceny. Los mnie nie zaniósł w te strony wcześniej, ale nie żałuję, bo rzeczywiście miejsca są przepiękne. Jerzy Skolimowski, reżyser „IO”

Po raz pierwszy realizowałem film na Podkarpaciu. Z przyjemnością mógłbym tu wrócić z kolejnymi projektami, o których już myślę. Krzysztof Zanussi, reżyser “Eteru”

 

Podkarpacki Regionalny Fundusz Filmowy

Fundusz jest programem wsparcia finansowego dla produkcji filmów fabularnych, dokumentalnych i animowanych. Głównym celem funduszu jest kulturalna, turystyczna i gospodarcza promocja regionu. Fundusz realizowany jest w formie organizowanego raz w roku konkursu dla producentów filmowych. Pierwsza edycja konkursu odbyła się w 2017 roku.

Warunkiem otrzymania wsparcia finansowego jest powiązanie produkcji z regionem poprzez m.in.: tematykę, twórców (przedsiębiorców i specjalistów z branży audiowizualnej działających w regionie), a przede wszystkim poprzez miejsce realizacji filmu. Środki przyznawane wybranym produkcjom są wkładami koprodukcyjnym i mają charakter inwestycyjny. Oznacza to, że gdy film zarabia, zarabia fundusz. Ponadto 100% wkładu koprodukcyjnego producent musi wydatkować w regionie. Tym samym środki finansowe przyznane producentom wracają do regionu.

Dotychczas odbyło się już 6 edycji konkursu, w ramach których na wsparcie produkcji filmowej ponad dwudziestu filmów przeznaczono blisko 4 miliony złotych.

Wśród koprodukowanych w ramach PRFF filmów są m.in. nominowane do Oscara „Boże Ciało” (reż. Jan Komasa) i „Zimna Wojna” (reż. Paweł Pawlikowski) czy uhonorowany Nagrodą Jury w na Festiwalu w Cannes „IO” (reż. Jerzy Skolimowski). Oprócz filmów fabularnych, przy wsparciu funduszu, powstały także: filmy familijne, jak „Tarapaty 2” (reż. Marta Karwowska) czy „Władcy przygód. Stąd do Oblivio” (reż. Tomasz Szafrański), animowane – „Insekt” (reż. Marcin Podolec) i dokumentalne – „Śniła mi się Połonina” (reż. Robert Żurakowski).

  

 

Podkarpacka Kronika Filmowa

Drugim programem wsparcia finansowego jest Podkarpacka Kronika Filmowa, w ramach której wspófinansowane są filmy dokumentalne tematycznie związane z województwem podkarpackim. Program sprzyja tworzeniu warunków do rozwoju produkcji filmowych na Podkarpaciu oraz dokumentowaniu historii i teraźniejszości regionu. Realizowany jest raz w roku w formie konkursu ze środków pochodzących z Województwa Podkarpackiego.Od czasu uruchomienia programu w 2016 roku odbyło się już 7 jego edycji, w ramach których na wsparcie produkcji filmowej ponad czterdziestu filmów przeznaczono blisko 560 000 złotych.

Wśród zrealizowanych projektów znajdziemy filmy sięgające do historii, przedstawiające życie i nadzwyczajne osiągnięcia wybitnych postaci regionu, takich jak m.in. Franciszek Kotula („Swój nieznany”, reż. Roland Dubiel), Edward Janusz („Rzeszowskie janusze”, reż. Ilona Dusza Kowalska i Jakub Pawłowski), Aleksader Ładoś („Sprawy paszportowe”, reż. Roland Dubiel) czy tytułowy „Wieleżyński, alchemik ze Lwowa” (reż. Mariusz Bonaszewski). W obszernym katalogu filmów Podkarpackiej Kroniki Filmowej znajdziemy także portrety przedstawicieli środowisk twórczych, którzy zyskali rozgłos i uznanie w Polsce oraz na arenie międzynarodowej. Wśród nich na uwagę zasługują dokumenty o Barbarze Porczyńskiej, utalentowanej malarce („Mamalarka”, reż. Katarzyna Mazurkiewicz), Arkadiuszu Andrejkowie („Znowu są”, reż. Paulina Ibek), który znany jest z tworzenia tzw. deskali, czy o Jerzym Dyni („A kapela gra do końca”, reż. Roland Dubiel), popularyzatorze muzyki ludowej. Zainteresowaniem wśród twórców cieszyły się również tematy społeczne, jak bieg rodziców dzieci chorych na mukowiscydozę Wielką Pętlą Bieszczadzką („Kilometry oddechów”, reż. Rafał Gużkowski), czy praca ratowników STORATu i ich psich podopiecznych, będących w stałej gotowości do poszukiwania i ratowania życia zaginionych („Fuks”, reż. Jakub Kowalczyk); czy tematy związane z życiem w dzikich zakątkach najpiękniejszych krain regionu: Bieszczad i Beskidu Niskiego („Płaje”, reż. Rado Barłowski, Łukasz Grudysz, „Wypasiony raj”, reż. Rafał Gużkowski).

Większość filmów wyświetlana była na antenie telewizji regionalnych. Katalog jest też dostępny na kanale YouTube Podkarpackiej Komisji Filmowej, gdzie opublikowane zostały 23 filmy, które łącznie mają 25 909 wyświetlenia (stan na 5.09.22).

 

 

 

 

Baza filmowych lokacji

Od początku działalności celem komisji jest tworzenie bazy lokacji filmowych, która jest narzędziem do promocji potencjału filmowego regionu i współpracy z polską i światową branżą filmową. 

Obecnie baza lokacji filmowych liczy ponad 300 miejsc i obiektów. Na stronie internetowej Podkarpackiej Komisji Filmowej można znaleźć szeroką reprezentację tego zbioru pogrupowaną wg kategorii i charakteru miejsc. Są to np. militaria, natura, budynki komercyjne, architektura rezydencjonalna. Pracownicy komisji stale rozbudowują ten zasób. W realizowaniu tego działania nieocenioną pomocą jest sieć kontaktów i zaangażowanie instytucji, takich jak Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych i podległe jej Nadleśnictwa, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej, Departament Promocji, Turystyki i Współpracy Gospodarczej, przedstawiciele jednostek samorządów terytorialnych, osoby prywatne, lokalni przewodnicy czy regionaliści.

Komisja oferuje wsparcie nie tylko przez udostępnienie posiadanej dokumentacji, również przez aktywne poszukiwanie lokacji na potrzeby konkretnych projektów. Pomaga także w procesie organizacji planu filmowego oraz w dotarciu do lokalnych usługodawców.

 

 

 

Podkarpacki Szlak Filmowy

Podkarpacki Szlak Filmowy tworzony jest od 2020 roku. Jego założeniem jest popularyzacja dziedzictwa filmowego regionu i tworzenie warunków do jego odkrywania. Coroczne wydarzenia filmowe inaugurują kolejne etapy szlaku, a opracowane mapy-spacerowniki i internetowa baza wiedzy o filmowej historii regionu służą turystom i mieszkańcom przez cały rok.

Pierwszym punktem Podkarpackiego Szlaku Filmowego były Jaśliska (2020), kolejnymi – Przemyśl (2021) i Bieszczady (2022). Każda edycja Podkarpackiego Szlaku Filmowego przyciąga tysiące uczestników. Są to turyści z całej Polski, a także mieszkańcy i pasjonaci regionu. Oprócz samego wydarzenia, wciąż rozwijana jest platforma filmowepodkarpacie.pl, gdzie zainteresowani mogą zgłębić historię realizowanych na Podkarpaciu produkcji filmowych, poznać ciekawostki z planów filmowych oraz wypowiedzi twórców. Tu także dostępna jest internetowa mapa szlaku.

W 2022 roku Podkarpacki Szlak Filmowy został nominowany do 14. Nagród Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej w kategorii Animacja kultury filmowej. Nagrody PISF-u, które honorują wyjątkowe osiągnięcia wspierające rozwój polskiej kinematografii są szczególnym wyróżnieniem dla branży filmowej.

Podkarpacki Szlak Filmowy został wpisany do Strategii rozwoju województwa – Podkarpackie 2030, gdzie został wskazany jako jeden z innowacyjnych i unikalnych produktów kreujących markę kulturową województwa.

Podkarpacki Szlak Filmowy to program wieloletni. Kolejne wydarzenia planowane są w Jarosławiu (2023) i Sanoku (2024). Warto nadmienić, iż filmografia regionu – za sprawą Podkarpackiego Regionalnego Funduszu Filmowego i Podkarpackiej Kroniki Filmowej – z roku na rok wzbogaca się o kolejne produkcje filmowe, a zainteresowanie filmowców nowymi miejscami regionu sprawia, że na mapie Podkarpackiego Szlaku Filmowego pojawiają się kolejne filmowe punkty.

 

 

 

Wydarzenia filmowe

Od momentu powstania komisja realizuje inicjatywy filmowe i organizuje wydarzenia, które mają na celu popularyzowanie kultury filmowej, edukację filmową dzieci i dorosłych, zapewnienie dostępu do światowych dzieł kinematografii oraz wartościowych dzieł kina niezależnego mieszkańcom regionu. Wśród organizowanych imprez są wydarzenia cykliczne o zasięgu międzynarodowym, takie jak Festiwal KINOLUB, oraz przeglądy, spotkania i projekcje tematyczne.

Od 2017 roku organizowany jest w regionie Międzynarodowy Festiwal Filmów dla Dzieci i Młodzieży KINOLUB, który w całości dedykowany jest młodemu widzowi. Festiwal prezentuje najnowsze światowe produkcje, kino ambitne, prezentowane i nagradzane na festiwalach międzynarodowych. Projekcjom towarzyszą dyskusje, spotkania z twórcami z Polski i z zagranicy, warsztaty.

W odpowiedzi na potrzebę edukacji filmowej w szkołach, w 2018 roku, we współpracy z Kuratorium Oświaty w Rzeszowie, komisja uruchomiła program Film z klasą, w ramach którego 42 nauczycieli z regionu doskonaliło kompetencje w tym obszarze.

W 2018 roku w partnerstwie z Fundacją SOAR komisja zorganizowała wydarzenie W samo południe. Fred Zinnemann wraca do Rzeszowa!, które miało za zadanie przybliżyć mieszkańcom Podkarpacia postać wybitnego twórcy kina hollywoodzkiego oraz jego rzeszowskie korzenie. W programie znalazły się plenerowe projekcje filmów, koncert, wystawa, spacery śladami rzeszowskich Żydów, panele i spotkania. Gośćmi specjalnymi byli Emily i Oscar Zinnemannowie – wnuki reżysera. O wydarzeniu przypomina mural poświęcony reżyserowi znajdujący się przy ul. Lisa-Kuli w Rzeszowie.

W kolejnym roku komisja zorganizowała wydarzenie Jaśnie Pan Waszyński. Spotkania z klasyką filmową – przegląd filmów Michała Waszyńskiego, niezwykle aktywnego w dwudziestoleciu międzywojennym reżysera filmowego, człowieka o niezwykle barwnym i intrygującym życiorysie.

Od 2020 roku komisja jest partnerem Europejskiej Akademii Filmowej (EFA), w ramach której, wraz z instytucjami z całej Europy organizuje prestiżowe wydarzenie EFA Young Audience Award – Nagroda Młodej Widowni Europejskiej Akademii Filmowej. Dzięki partnerstwu młodzież z regionu ma możliwość wyboru najlepszej produkcji europejskiej dedykowanej młodej publiczności.

Od 2020 r. w ramach projektu GreenFilmTourism – inicjatywy promocji i zrównoważonego rozwoju filmowego dziedzictwa obszaru polsko-słowackiego pogranicza, w partnerstwie z polskimi i słowackimi organizacjami, komisja realizuje działania mające na celu tworzenie narzędzi do efektywnej promocji transgranicznego szlaku filmowego dziedzictwa, jak również opracowanie rozwiązań proekologiczne dla przyszłych produkcji filmowych.

 

 

 

 

Warsztaty camON

Program camON realizowany jest od 2017 roku w formie cyklu warsztatów, masterclassów, konsultacji z zakresu m.in. reżyserii, scenariopisarstwa, produkcji, sztuki operatorskiej, udźwiękowienia, montażu. Program dedykowany jest młodym twórcom z regionu, którzy pragną rozwijać umiejętności i podnosić kwalifikacje zawodowe. Program oferuje praktyczną pracę przy realizacji etiud, przepracowanie każdego etapu produkcji pod kierunkiem doświadczonych filmowców, umożliwia również nawiązanie szerokich kontaktów w środowisku filmowym.

Zajęcia prowadzone przez nagradzanych twórców i wykładowców szkół filmowych odbywają się w formie comiesięcznych zjazdów, zajęć on-line oraz pracy w terenie na planie filmowym. Opiekunami kursu są Paweł Chorzępa i Maciej Cuske. Obaj mają wieloletnie doświadczenie w reżyserii filmów dokumentalnych i fabularnych nagradzanych na festiwalach międzynarodowych. Zajęcia w ramach programu prowadzili również m.in. Aneta Hickinbotham – producentka takich filmów jak „Boże Ciało”, „Ostatnia rodzina”, „Żeby nie było śladów”, Maciej Bochniak – reżyser m.in. „Magnezji”, serialu „O mnie się nie martw”, czy Przemysław Chruścielewski – montażysta m.in. serialu „Król”.

W pięciu rocznych cyklach wzięło udział blisko 100 kursantów, a w ramach kursu powstało 5 etiud fabularnych i dokumentalnych. Zdobytą wiedzę i doświadczenie młodzi twórcy wykorzystują w pracy na planach filmowych oraz realizując autorskie projekty filmowe, m.in. w ramach Podkarpackiej Kroniki Filmowej. Kilkoro podjęło studia wyższe na kierunkach filmowych.

 

Pilotażowy kurs kształcenia uczniów szkół średnich w obszarze zawodów filmowych

Komisja jest inicjatorem i realizatorem kursu kształcenia uczniów szkół średnich w obszarze zawodów filmowych w tematach realizacji dźwięku oraz postprodukcji koloru. Partnerem przedsięwzięcia jest Zespół Szkół Innowacyjnych w Jarosławiu. Projekt realizowany jest ze środków Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej (PISF) oraz Województwa Podkarpackiego do końca 2022 roku.

Celem kursu jest zaszczepienie w uczniach na etapie kształcenia ponadpodstawowego zainteresowania zawodami filmowymi. Wybór tematyki kursów nie jest przypadkowy. Raport z badań „Nowe i deficytowe zawody filmowe w Polsce”, stworzony przez Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy potwierdza, że zawód kolorysty (odpowiedzialnego m.in. za korekcję kolorów) i operatora dźwięku to deficytowe specjalizacje w branży filmowej. Inicjatywa może przyczynić się w przyszłości do uzupełnienia luki na rynku specjalistów zawodów filmowych na terenie Polski i Podkarpacia.

 

Greenfilming

Przemysł audiowizualny, we wszystkich swoich odsłonach, od produkcji, po dystrybucję, przyczynia się do degradacji środowiska naturalnego, w tym emisji dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych. W odpowiedzi na te wyzwania Podkarpacka Komisja Filmowa postawiła sobie za cel znalezienie skutecznych rozwiązań przyczyniających się do zahamowania kryzysu klimatycznego. Kluczowym działaniem jest propagowanie idei zrównoważonej produkcji – greenfilmingu, świadomego realizowania utworów audiowizualnych w sposób jak najbardziej ekologiczny.

Komisja jest jednym z inicjatorów Filmu dla klimatu, czyli nieformalnej grupy, w skład której wchodzą m.in: Krajowa Izba Producentów Audiowizualnych.