W samo południe/ Wystawa
Wystawa „Na Twojej ziemi przyszło mi śpiewać pieśń Twojego kraju”
Losy wybitnych postaci pochodzenia żydowskiego rodem z Podkarpacia
Autorzy: Jakub Pawłowski, Kamil Kopera / Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej
Miejsce: Rynek, Rzeszów
Termin: 15 sierpnia – 30 sierpnia 2018 r.
Arthur Miller, wybitny prozaik i życiowy partner Marylin Monroe, noblista w dziedzinie fizyki jądrowej Izydor Izaak Rabi, czy współpracujący z Freudem Abraham Brill – to tylko kilka z prezentowanych na wystawie sylwetek sławnych osób, które łączy nie tylko międzynarodowy sukces, ale też pochodzenie. Pochodzenie żydowskie i jednocześnie podkarpackie.
Podkarpacie dla większości z nich to wyłącznie kraj przodków albo kraj dzieciństwa, nierzadko postrzegany przez pryzmat Holokaustu jako „raj utracony” oraz ziemia splamiona krwią. Większość rozwinęła skrzydła kariery za granicą i tylko nieliczni zdecydowali się związać z Podkarpaciem. Zdarzają się historie dramatyczne: Nachum Sternheim wraz z rodziną ginie w rzeszowskim, a Kalman Segal i Alex Ehrlich opuszczają kraj już po wojnie, w obliczu nasilającej się dyskryminacji i braku perspektyw rozwoju zawodowego.
Stosunek wywodzących się z Podkarpacia żydowskich „obywateli świata” do rodzinnych ziem jest bardzo zróżnicowany – niektórzy, jak Berish Weinstein, z sentymentem powracają do nich w swojej twórczości, inni w autobiografiach ograniczają się do lakonicznych wzmianek o podkarpackich korzeniach, a jeszcze inni, jak Fred Zinnemann, nie przyznają się do nich wcale.
Prezentowane postaci, poza jednoczesnym pochodzeniem żydowskim i podkarpackim, łączy jeszcze jedno – pasja i pogoń za marzeniem. Prezentowane biografie to historia walki z przeciwnościami losu oraz historia przekuwania porażek w sukces. Dzięki tytanicznej wręcz pracy ich dokonania znane są na całym świecie. Olbrzymia strata, że – parafrazując tytułowy cytat z poematu Berisha Weinsteina – mimo związków z Podkarpaciem osobom tym „przyszło śpiewać pieśń na innej, nie podkarpackiej, ziemi”.